20 MAZORCAS - 391

Personaje - 391_B_048b

Lectura: fraile


Sexo: m

Cita: Tlahuanca tepetitla

Cita: Fray Grabiel Hutado

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/391_B_048b

20 MAZORCAS - 391

Elemento: llave


Sentido:

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.12.41

llaue 

Paleografía: llave
Grafía normalizada: llaue
Traducción uno: llave
Traducción dos: llave
Diccionario: Arenas
Contexto:LLAVE
intla tiquiçaz quiahuac xictzauhtehua in puerta ican itzacca (ò) llave auh ahmo xihuecahua = si salieres fuera cierra la puerta con la llave y no te tardes (Palabras que comunmente suele dezir el amo al moço, quando le dexa en guardia de la casa: 1, 18)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: v--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10900

20 MAZORCAS - 391

Personaje - 391_B_051b

Lectura: fraile


Sexo: m

Cita: Tehuaxquau (nuuititla )

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/391_B_051b

20 MAZORCAS - 391

Elemento: topilli


Sentido: bastón

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.09.13

topilli 

Paleografía: topille
Grafía normalizada: topilli
Tipo: r.n.
Traducción uno: El que trae Vara ô baston de Juztisia
Traducción dos: el que trae vara o baston de juztisia
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: Esp: ô--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16375

20 MAZORCAS - 391

Personaje - 391_B_052b

Lectura: fraile


Sexo: m

Cita: Ogualica tlaneto

Cita: Otlaquatequi

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/391_B_052b

20 MAZORCAS - 391

Elemento: topilli


Sentido: bastón

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.09.13

topilli 

Paleografía: topille
Grafía normalizada: topilli
Tipo: r.n.
Traducción uno: El que trae Vara ô baston de Juztisia
Traducción dos: el que trae vara o baston de juztisia
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: Esp: ô--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16375

20 MAZORCAS - 391

Elemento: cruz


Sentido:

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.01.26

cruz 

Paleografía: cruz
Grafía normalizada: cruz
Traducción uno: cruz
Traducción dos: cruz
Diccionario: Docs_México
Contexto:CRUZ
§ Auh yn axcan yn oncan tlatua in Pedro Mazaquen yhoan Ynes Tiacapan ca amo yntlatohuayan yn oncan tlatoznequi zan quellehuiznequi in miccacalli ca amo ytlamatia. Yuh oquito ini testigos yc oquineltili ymatica oquiquetz cruz. Nixpan nehuatl Diego Leonardo escribano. Pasó ante mi Diego Leonardo escribano. §
Y pues que agora Pedro Mazaquen habla aqui e Ynes Tiacapan no tiene que dezir [F. 17r.] ni que entrometerse y querer tomar las casas de los difuntos ni parte para ello y esto dixo este testigo y por verdad con su propia mano hizo la cruz. Ante mí Diego Leonardo, escrivano. Pasó ante mí Diego Leonardo escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [317])

§ Nehuatl Maria Xoco yhoan y nopillo Maria Ana yhoan nomon Miguel Ocelotl yuh monanahotitiah ynic misas ypan mitoz auh in Pedro Luys omomiquilito ompa Quauhchinanco auh in calli ca nel iuh quitotia monamacaz ixquichin ytlatol testigos yc quineltili ymatica quiquetz cruz. Pasó ante mi Diego Leonardo escribano. §
Yo María Xoco y por mi sobrina Mariana y mi yerno Miguel Ocelotl y ansi lo dexó mandado para que por ella se digan de misas y el Pedro Luis fue a morir en Guachinango y ansí dexó mandado que las casas se an de vender y esto dixo este testigo y por verdad con sus manos hizo la cruz.[Pasó ante mí Diego Leonardo, escrivano].
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [301])

§ Ynic 7 tlamantli niquitohoa quimotlanehui notomines Maria Hernandez chane Xihuitonco mitlaniliz nopan popolihuiz yoh niquitohoa y nehoatl ca ye ixquich y niquitohoa y notlatol ca ninocencaohtioh yxpantzinco totecuyo dios nehoatl Ysaber Ana nican nomatica niquetza cruz. Ysaber Ana [co]coxqui. §
Yten digo [lo séptimo] que me deve [tachado : Juana] Maria Hernandez vecina del barrio de Xihuitongo mando que se cobren de la susodicha y con esto declaro ser berdad lo qual lo juro a dios y a esta cruz está firmado de una firma que dice Ysavel Ana, enferma.
(Testamento de Isabel Ana. Año 1587, [544])

§ Auh in axcan oncan tlatoa in Pedro Mazaquen yhoan yn Ines Tiacapan yhoan Anan Mocel ca amo yntlatohuayan zan quelehuia yxquichin in tlatol testigos yc oquineltili ymatica oquiquetz cruz nixpan escrivano. §
Y agora y agora [sic] Pedro Mazaquen e Ynes Tiacapan y Ana Mocel hablan que no tienen que dezir y sólo querer cudiciar las casas y esto responde este testigo y por verdad con sus propias manos hizo la cruz. Ante mí el escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [327])

§ Oncan yntech ninocauhtiuh in tlaxilacaleque yxquichin yn nixpan mochiuh yc nicneltilia nomatica nicquetza cruz nixpan nehuatl Diego Leonardo escrivano. Pasó ante mi Diego Leonardo escrivano. §
Yo lo dexo y encargo a los mandones del barrio [tlaxilacalleque] y esto se hizo delante de mi y por verdad hago con mis manos la cruz. Ante mí Diego Leonardo, escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [322])

§ Auh yn axcan oncan tlachallania in Pedro Mazaquen yhoan Ynes Tiacapan yhoan Anan Mocel ca niman namo yntlatuayan ca moch quimati yn tlaxilacalequen inic amo niztlacati ca yxquich onicac inic omonanahoatitia yllamatzin yc nicneltilia nomatica nicquetza cruz. Pasó ante mi Diego Leonardo escrivano. §
Y que agora Pedro Mazaquen e Ynes Tiacapan contradizen y Ana Mocel que en ninguna manera tienen que dezir por saberlo a todos los del barrio [tlaxilacalleque] y porque no es al contrario de la verdad y esto entendi yo y lo que dexó mandado la vieja y por verdad hize con mis manos la cruz. Pasó ante mí Diego Leonardo escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [331])

§ Auh niman inquac tiquilhuique ma nozo xictlalli testamento zan oquito cuix onpa anechonmayahui zan niuh ticauhque yxquichin ynic omonahuatitia in Maria Xoco yc nicneltilia nomatica nicquetza cruz yhoan in Pedro Mazaquen yhoan Ines Tiacapan ca amo intlatuhuayan zan quelehuiznequi in calli ypampa moxictia yn aocac tlacatl Gaspar de San Pablo. §
Y entonces luego le diximos que hiziese su testamento y respondió ya me echais alla y ansi la dexamos y esto dexó mandado la dicha Maria Xoco y por verdad con mis manos hago una cruz y Tanbien Pedro Maza[F.16v.]quen e Ynes Teacapan no tienen que dezir y pretender las casas y haze burla como no hay nadie. Gaspar de San Pablo.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [308])

Fuente: 1551-95 Docs_México
Notas: uz-- croz--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/185939

20 MAZORCAS - 391

Personaje - 391_B_053b

Lectura: fraile


Sexo: m

Cita: Quilutl

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/391_B_053b

20 MAZORCAS - 391

Elemento: topilli


Sentido: bastón

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.09.13

topilli 

Paleografía: topille
Grafía normalizada: topilli
Tipo: r.n.
Traducción uno: El que trae Vara ô baston de Juztisia
Traducción dos: el que trae vara o baston de juztisia
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: Esp: ô--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16375

20 MAZORCAS - 391

Elemento: cruz


Sentido:

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.01.26

cruz 

Paleografía: cruz
Grafía normalizada: cruz
Traducción uno: cruz
Traducción dos: cruz
Diccionario: Docs_México
Contexto:CRUZ
§ Auh yn axcan yn oncan tlatua in Pedro Mazaquen yhoan Ynes Tiacapan ca amo yntlatohuayan yn oncan tlatoznequi zan quellehuiznequi in miccacalli ca amo ytlamatia. Yuh oquito ini testigos yc oquineltili ymatica oquiquetz cruz. Nixpan nehuatl Diego Leonardo escribano. Pasó ante mi Diego Leonardo escribano. §
Y pues que agora Pedro Mazaquen habla aqui e Ynes Tiacapan no tiene que dezir [F. 17r.] ni que entrometerse y querer tomar las casas de los difuntos ni parte para ello y esto dixo este testigo y por verdad con su propia mano hizo la cruz. Ante mí Diego Leonardo, escrivano. Pasó ante mí Diego Leonardo escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [317])

§ Nehuatl Maria Xoco yhoan y nopillo Maria Ana yhoan nomon Miguel Ocelotl yuh monanahotitiah ynic misas ypan mitoz auh in Pedro Luys omomiquilito ompa Quauhchinanco auh in calli ca nel iuh quitotia monamacaz ixquichin ytlatol testigos yc quineltili ymatica quiquetz cruz. Pasó ante mi Diego Leonardo escribano. §
Yo María Xoco y por mi sobrina Mariana y mi yerno Miguel Ocelotl y ansi lo dexó mandado para que por ella se digan de misas y el Pedro Luis fue a morir en Guachinango y ansí dexó mandado que las casas se an de vender y esto dixo este testigo y por verdad con sus manos hizo la cruz.[Pasó ante mí Diego Leonardo, escrivano].
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [301])

§ Ynic 7 tlamantli niquitohoa quimotlanehui notomines Maria Hernandez chane Xihuitonco mitlaniliz nopan popolihuiz yoh niquitohoa y nehoatl ca ye ixquich y niquitohoa y notlatol ca ninocencaohtioh yxpantzinco totecuyo dios nehoatl Ysaber Ana nican nomatica niquetza cruz. Ysaber Ana [co]coxqui. §
Yten digo [lo séptimo] que me deve [tachado : Juana] Maria Hernandez vecina del barrio de Xihuitongo mando que se cobren de la susodicha y con esto declaro ser berdad lo qual lo juro a dios y a esta cruz está firmado de una firma que dice Ysavel Ana, enferma.
(Testamento de Isabel Ana. Año 1587, [544])

§ Auh in axcan oncan tlatoa in Pedro Mazaquen yhoan yn Ines Tiacapan yhoan Anan Mocel ca amo yntlatohuayan zan quelehuia yxquichin in tlatol testigos yc oquineltili ymatica oquiquetz cruz nixpan escrivano. §
Y agora y agora [sic] Pedro Mazaquen e Ynes Tiacapan y Ana Mocel hablan que no tienen que dezir y sólo querer cudiciar las casas y esto responde este testigo y por verdad con sus propias manos hizo la cruz. Ante mí el escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [327])

§ Oncan yntech ninocauhtiuh in tlaxilacaleque yxquichin yn nixpan mochiuh yc nicneltilia nomatica nicquetza cruz nixpan nehuatl Diego Leonardo escrivano. Pasó ante mi Diego Leonardo escrivano. §
Yo lo dexo y encargo a los mandones del barrio [tlaxilacalleque] y esto se hizo delante de mi y por verdad hago con mis manos la cruz. Ante mí Diego Leonardo, escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [322])

§ Auh yn axcan oncan tlachallania in Pedro Mazaquen yhoan Ynes Tiacapan yhoan Anan Mocel ca niman namo yntlatuayan ca moch quimati yn tlaxilacalequen inic amo niztlacati ca yxquich onicac inic omonanahoatitia yllamatzin yc nicneltilia nomatica nicquetza cruz. Pasó ante mi Diego Leonardo escrivano. §
Y que agora Pedro Mazaquen e Ynes Tiacapan contradizen y Ana Mocel que en ninguna manera tienen que dezir por saberlo a todos los del barrio [tlaxilacalleque] y porque no es al contrario de la verdad y esto entendi yo y lo que dexó mandado la vieja y por verdad hize con mis manos la cruz. Pasó ante mí Diego Leonardo escrivano.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [331])

§ Auh niman inquac tiquilhuique ma nozo xictlalli testamento zan oquito cuix onpa anechonmayahui zan niuh ticauhque yxquichin ynic omonahuatitia in Maria Xoco yc nicneltilia nomatica nicquetza cruz yhoan in Pedro Mazaquen yhoan Ines Tiacapan ca amo intlatuhuayan zan quelehuiznequi in calli ypampa moxictia yn aocac tlacatl Gaspar de San Pablo. §
Y entonces luego le diximos que hiziese su testamento y respondió ya me echais alla y ansi la dexamos y esto dexó mandado la dicha Maria Xoco y por verdad con mis manos hago una cruz y Tanbien Pedro Maza[F.16v.]quen e Ynes Teacapan no tienen que dezir y pretender las casas y haze burla como no hay nadie. Gaspar de San Pablo.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [308])

Fuente: 1551-95 Docs_México
Notas: uz-- croz--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/185939

IXTACMAXTITLAN - 075_38

Personaje - 075_38_b_03

Lectura: fraile


Sexo: m

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/075_38_b_03

IXTACMAXTITLAN - 075_38

Elemento: tlatoa


Sentido: hablar

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/01.02.21

tlatoa 

Paleografía: tlahto[a], ni
Grafía normalizada: tlatoa
Prefijo: ni
Tipo: v.i.
Traducción uno: hablar
Traducción dos: hablar
Diccionario: Arenas
Contexto:HABLAR
In manel titlahtoz ahmo mitzcaquizq[ue] = Aunque hables no te oyran (Las palabras mas comunes, y ordinarias, que se suelen dezir en diversas cosas: 2, 136)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: [-- ]-- ht--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11653

IXTACMAXTITLAN - 075_38

Elemento: mecatl


Sentido: cuerda, mecate

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.11.03

mecatl 

Paleografía: mecatl
Grafía normalizada: mecatl
Tipo: r.n.
Traducción uno: Cordel; Soga de qualquiera cosa
Traducción dos: cordel; soga de cualquiera cosa
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: Esp: qua--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13507

IXTACMAXTITLAN - 075_38

Personaje - 075_38_c_03

Lectura: fraile


Sexo: m

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/075_38_c_03

IXTACMAXTITLAN - 075_38

Elemento: tlatoa


Sentido: hablar

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/01.02.21

tlatoa 

Paleografía: tlahto[a], ni
Grafía normalizada: tlatoa
Prefijo: ni
Tipo: v.i.
Traducción uno: hablar
Traducción dos: hablar
Diccionario: Arenas
Contexto:HABLAR
In manel titlahtoz ahmo mitzcaquizq[ue] = Aunque hables no te oyran (Las palabras mas comunes, y ordinarias, que se suelen dezir en diversas cosas: 2, 136)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: [-- ]-- ht--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11653